W środę, 3 lipca br. odbyło się posiedzenie Senackiej Komisji Klimatu i Środowiska dedykowane ocenie funkcjonowania ustawy o offshore, w którym udział wzięli przedstawiciele PSEW i Wind Industry Hub. W trakcie spotkania Piotr Czopek przedstawił opracowane wspólnie z branżą postulaty zmian regulacyjnych umożliwiających realizację projektów MFW z I fazy, jak również niezbędne dla fazy II i przyszłych inwestycji. Czas jest kluczowy, a branża powinna zrobić wszystko, aby aukcje MEW zaplanowane na przyszły rok odbyły się zgodnie z planem.
Maciej Bando, Podsekretarz Stanu i Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej już na początku spotkania zaznaczył, że szybki rozwój projektów morskiej energetyki wiatrowej jest niezbędny dla polskiego systemu elektroenergetycznego.
Następnie Łukasz Tomaszewski, Dyrektor Departamentu Odnawialnych Źródeł Energii w MKiŚ przedstawił ramy prawne funkcjonowania sektora offshore wind w Polsce, w tym założenia ustawy o offshore i 9 rozporządzeń do niej, ustawy UC99 w zakresie zwiększonych ambicji dotyczącej mocy w MEW do 18GW i zaplanowanych aukcji oraz zmian prawa energetycznego w obszarze offshore wind. Dyrektor Tomaszewski zapowiedział również odświeżenie formuły Sector Deal tak, aby efektywniej zagwarantować realizację udziału komponentu polskiego w projektach farm na morzu.
Co więcej, Minister Aktywów Państwowych Robert Kropiwnicki zaznaczył, że poszerzanie łańcucha dostaw dla MEW jest priorytetem, po to by budować kompetencje krajowych podmiotów, jak również by jak najwięcej środków z zakładanych 150-200 mld zł do wydatkowania w sektorze pozostało w Polsce.
W dalszej części spotkania prezes PSE, Grzegorz Onichimowski określił, że na przestrzeni najbliżej dekady popyt na energię elektryczną w Polsce może sięgnąć 237 TWh. Scenariusz dynamicznej transformacji według planów PSE zakłada przyjęcie do 18GW mocy z MEW do 2040 r. Planowane nakłady inwestycyjne na rozwój infrastruktury sieciowej to 64 mld zł. Linia stałoprądowa północ-południe jest na etapie „feasibility study”, gdzie główną rolę odgrywać będzie cena energii. Ponadto, wiceprezes PSE Włodzimierz Mucha przedstawił plan rozwoju sieci PSE dla 18 GW z MEW, które będą przyłączane do 4 stacji: Choczewo (gotowość na koniec 2025; docelowo 6,3 GW), Słupsk (gotowość na koniec 2026 r., docelowo około 2 GW), Krzemienica (docelowo 5,5 GW), stacja wyprowadzająca moc z Ławicy Odrzańskiej (docelowo 4,5 GW).
W trakcie posiedzenia Senackiej Komisji Klimatu i Środowiska dedykowanego ocenie funkcjonowania ustawy o offshore dyrektor ds. regulacji w PSEW i wiceprezes WIH Piotr Czopek przedstawił opracowane wspólnie z branżą postulaty zmian regulacyjnych, ukazując je w podziale na te niezbędne dla realizacji I fazy, jak również dla fazy II i przyszłych inwestycji. Komplet propozycji zmian w prawie sektorowym został przekazany do Ministerstwa Klimatu i Środowiska, a po zakończeniu posiedzenia Senackiej Komisji Klimatu i Środowiska także do Wysokiej Izby.
– Jako branża dążymy do tego, aby aukcja w 2025 roku odbyła się z sukcesem, a więc aby złożone zostały minimum trzy ważne oferty. Kluczowy jest tu czas. Powinniśmy więc zrobić wszystko co w naszej mocy, aby zapobiec powstaniu luki inwestycyjnej w morskiej energetyce wiatrowej w przyszłości – podkreślił Piotr Czopek.
Wśród postulatów zgłoszonych przez przedstawiciela PSEW i WIH i imieniu branży znalazły się między innymi:
- umożliwienie startu w aukcji 2025 r. podmiotom realizującym już projekty w ramach I fazy, posiadającym zarazem większą moc przyłączeniową PSzW niż zaalokowana już w systemie wsparcia;
- możliwość podzielenia większych projektów na mniejsze, z odrębnymi wyprowadzeniami mocy, co mogłoby być również uzasadniane ekonomiką projektów;
- możliwość ustalenia więcej niż jednej ceny dla projektów offshorowych. Koszt przyłączenia zależy od odległości od lądu, zaś koszt i ilość użytych materiałów uzależniony jest od głębokości. Skrojenie cen maksymalnych pod poszczególne grupy obszarów inwestycyjnych (tzw. ławice) mogłoby okazać się bardziej adekwatne dla realiów inwestycyjnych
– Jeśli jednak, mimo wprowadzenia proponowanych przez branżę zmian, nie uda się zrealizować aukcji w 2025 roku, postulujemy przeprowadzenie jej w I. połowie 2026 roku tak, aby uniknąć spiętrzenia projektów w czasie. Proponujemy też wprowadzenie krótszych terminów, od 30 do 45 dni, dla uzyskania decyzji środowiskowej przez projekty, poprzedzających termin realizacji aukcji – dodaje wiceprezes WIH.
Następnie głos zabrał Janusz Bil, prezes ORLEN Neptun, który potwierdził, że planowana przez GK ORLEN data wprowadzenia energii z farmy Baltic Power do sieci to styczeń 2026 r. W opinii prezesa funkcjonowanie ustawy o offshore będziemy w stanie ocenić, gdy do budowy przystąpią wszyscy inwestorzy. Dopiero pierwszy projekt (o wartości 4,5 mld euro) jest w budowie. Ale kluczowe – zdaniem Prezesa – jest dziś określenie warunków przeprowadzenia aukcji w 2025 r. Inwestorzy potrzebują już teraz pewności, że ekonomika projektów uzasadniać będzie wydatkowanie środków.
Prezes PGE Baltica Bartosz Fedurek również zapewnił, że projekt Baltica 2 jest realizowany zgodnie z harmonogramem i jest w fazie montowania finansowania. W II poł. br. podjęta zostanie FID (Final Investment Decision). W opinii prezesa najważniejsze jest stabilne, sprzyjające środowisko inwestycyjne pozwalające na development trwający 5-7 lat, a następnie budowę 2-3 lata i eksploatację przez 25 lat. Fedurek podkreślił również, że porty instalacyjne są w Europie w deficycie, dlatego pilnie potrzebujemy ich też w Polsce. Omówił etap rozwoju inwestycji infrastrukturalnych w GK PGE, jak również wyzwania regulacyjne powstałe na skutek pandemii, wojny w Europie i globalnego popytu na techonologie offshore. Ponadto, dodatkowe wymogi w zakresie zabezpieczenia infrastruktury i cyberbezpieczeństwa spowodowały, że koszty realizacji projektów rosną ponadinflacyjnie. W opinii prezesa PGE Baltica rozruch trwający kilka miesięcy wymagałby sprzedaży energii już w trakcie ów rozruchu, a nie po jego zakończeniu. Cena maksymalna w aukcji 2025 r. powinna zaś odzwierciedlać globalną specyfikę branży offshore, aby zapewnić wykonalność inwestycji. Zaznaczył również, że PGE jest też jedynym deweloperem w Polsce, który musi działać w ramach PZP.
– Być może warto rozważyć dedykowaną ustawowo zdefiniowaną formułę zakupową, aby zapewnić temu podmiotowi konkurencyjne warunki działania? – wskazał Bartosz Fedurek.
Przewodniczący obradom Senator Stanisław Gawłowski otwierając dyskusję zaznaczył, że życzyłby sobie abyśmy realizowali krajowe projekty z udziałem polskich kabli, trafostacji, statków i portów serwisowych. W kontekście tych słów, prezes Grupy Przemysłowej Baltic Adam Kowalski, podkreślił, że za takimi spółkami jak Stocznia Gdańsk czy Energomontaż Północ Gdynia stoi 70 lat tradycji przemysłowej.
– Deklaruję w imieniu GPB, że jesteśmy gotowi do realizacji komponentów dla krajowych projektów MFW, a jeśli jakąś technologią nie dysponujemy, to zawiążemy odpowiednie konsorcja na potrzeby ich realizacji – powiedział.